DİKİM ÖNCESİ YAPILACAK İŞLEMLER
Bahçeye istenilen düzen verilmeli, drenaj ve tesviye gerekiyorsa teraslama işleri yapılmalıdır. Dikilen fidanlar uzun yıllar burada kalacağından bir daha bu işlemleri yapmak mümkün olmayacaktır.
Dikimin yapılacağı toprak tahlil ettirilmelidir. Toprağın niteliği, besin değerleri ve zararlıların (Nemetot gibi) olup olmadığı kontrol edilmelidir. Eksik olan mineraller gübreleme ile giderilmeli. Zararlılar varsa gerekli mücadele yapılmalıdır. Gereksiz bitkiler ve kalıntıları yok edilmelidir.
Bahçenin planı önceden çıkarılmalıdır. Fidanların nasıl veya nerelere dikileceği önceden belirlenmelidir. Bunun için karton üzerine çizim yapılarak yerleşim planı çıkarılabilir. Böylelikle satın alınacak fidanların tam sayısı saptanır, fidanın eksik veya fazla olmasından dolayı yaşanacak sıkıntılar, vakit ve para kaybı önlenmiş olur.
FİDAN DİKİMİ ESNASINDA YAPILACAK İŞLEMLER
Önceden yapılan planlamaya göre fidan dikilecek yerlere uçları sivriltilmiş çubuklarla işaret konur. İşaretli yerlere çukur açma işlemi yapılacağı zaman çukurun merkezini kaybetmemek için dikim tahtası kullanılır. Dikim tahtası ortası ve iki yanları üçgen olarak ve tam merkeze gelecek şekilde kesilip çıkarılmış tahta parçasıdır. Dikim tahtasının boyu açacağımız çukurların genişliğine göre ayarlanır. Yaklaşık 1 Metre’dir. Eni ise 10 – 15 cm’dir. Çukurun genişliği en az dikilecek fidanın köklerini içine alacak kadar olmalıdır. Fidanın çukura konduğumuzda kökleri kenarlara değmemelidir. Bu da yaklaşık olarak 60 cm’dir.
Dikilecek olan fidan cinsine, taç durumuna ve ileriki yıllarda vermek istediğimiz şekle göre budanır. Fidan çukura iyi oturacak şekilde kazık kökleri kesilir. Varsa kırık, kurumuş ve birbirinin üstüne gelen kökler kesilir. Dikim tahtasının orta merkezi ilk diktiğimiz çubuğa denk getirilir. İki yandaki merkezlere başka iki çubuk dikilir ve ilk çubuk sökülerek çukur açma işlemine başlanır. Açılacak olan çukurun derinliği yaklaşık 50 cm olmalıdır. Çukur açarken üst kısımdan çıkarılan toprak ayrı, alt kısımdan çıkarılan toprak ayrı konmalıdır.
Çukur açıldıktan sonra dikim tahtası tekrar yerine konur. Fidan dikim tahtasının ortasına gelecek şekilde çukura oturtulur. Çukurun tabanında taş bulunmamasına dikkat edilir. Kökler taşsız ve yumuşak toprakla sarılmalıdır. Üst kısımdan çıkarılan toprak alta, alt kısımdan çıkarılan toprak üste gelecek şekilde fidanın kökleri gömülür. Toprak ayakla çiğnenerek iyice sıkıştırılır. Fidanın dikim seviyesi söküldüğü yerdeki seviyeden biraz daha aşağıda olmalıdır.
Çukura konan toprağa gübre konmamalıdır. Gübre yeni dikilen fidanın narin köklerini yakabilir. Fakat istenirse organik madde, humus konabilir.
Fidanın etrafına toprak seviyesinden çok az aşağıda kalacak şekilde havuz yapılır. Dikme işlemi bittikten sonra can suyu verilir.
Fidan kazıkla yere sabitlenmelidir. Böylece rüzgar veya herhangi bir nedenle fidan sallanıp yeni oluşacak kökler zarar görmez.
FİDAN DİKİLDİKTEN SONRA YAPILACAK İŞLEMLER
Fidanlar taçlandırılırken ve daha sonraki budama işlemlerinde üst üste dalların binmemesi sağlanmalıdır.Meyvelerin hasat kolaylığı ve ağacın ağırlığının gövdeye eşit dağılımı göz önünde bulundurulmalı.
Fidanların gövdelerini güneşten yanmaması için sarmak veya boyamak gerekir. Sulama işlemi düzenli olarak yapılmalı. Özellikle ilk yıllarında fidanların kökleri yüzeye çok yakın olduğundan toprak sürekli nemli tutulmalı. Toprak yumuşak tutulmalı ve havalandırılmalıdır. Fidanın dibinde sürekli su birikmemesi gerekir. Fazla su fidanın köklerini çürütür.
Ağaç dipleri ve civarlarında bulunan otlar alınmalı veya çapalanmalıdır. Topraktaki besinlere ortak olmaları önlenmelidir.
Kışın toprak erozyonunu önlemek için ve besin zincirinin güçlenmesi için yararlı bir takım bitki örtüsü oluşturulabilir. Bitki örtüsü için baklagiller, çavdar, yulaf veya buğday seçilebilir. Baklagiller toprağa azot kazandırır. Bu da bizim gübreleme masrafımızı azaltır. Bu bitki örtülerinin meyve ağaçlarına zararlı bir takım hastalık ve zararlıları barındırmamasına dikkat edilmelidir. Özellikle nemetod zararlısının gelişmesine ortam sağlayan bitki örtülerinden kaçınılmalıdır. Bitki örtüsünün bir yararı da hayvancılıkla uğraşan çiftçilerimizin bu bitkileri yem olarak kullanması buradan artı kazanç sağlamasıdır.
Ağaçlarımızın ve meyvelerimizin gelişiminde gübre önemli yer tutar. Toprağımızın durumuna göre bir takım besin maddelerine gerksinim fazla bir takımına gereksinim azdır. Ağaçlarımızın ihtiyaçlarını bilmek bize hem verim hem tasarruf sağlar. Gereğinden fazla gübre kullanmak bizim verimimizi artırmaz. Gerekli gübrelemeyi yapmak bizim verimimizi ve meyve iriliğimizi arttırır. Meyvelerimize parlaklık ve renk verir. Gübreleme gereğinden fazla yapılırsa meyvelerimiz iri olsa dahi rengi matlaşır albenisi azalır.
Bazı yıllar ağaçlarımız gereğinden fazla meyve tutar. Meyvelerimiz küçük olur ve pazarda iyi kabul görmez. Ayrıca aşırı yüklenme ağaçlarımızın dal ve gövdelerini kaybetmeleri gibi kötü sonuçlar doğurur. Bunun için meyve gelişiminin ilk döneminde fazla meyveler seyreltilmelidir.